فیبروم رحم: علت، علائم، تشخیص و روش درمان

فیبروم رحم چیست

فیبروم ها تومورهای خوش خیمی هستند که از سلولهای عضله صاف و بافت پیوندی فیبر ساخته می شوند و می توانند در داخل رحم یا روی آن رشد کند. این تومورها زمانی که بزرگ می شوند علائمی چون درد شکم و قاعدگی دردناک به همراه دارد. در بیشتر اوقات تومورها هیچ علائمی را به همراه ندارد و رشد آن به طور معمول خوش خیم و غیر سرطانی است.

بر اساس تحقیقات انجام شده فیبروم ها بر 30 درد از زنان 35 ساله و 20 تا 80 درصد از زنان 50 ساله را تحت تاثیر قرار می دهد و  بین 16 تا 50 سال رشد می کند زیرا در این سنین مقدار استروژن بالاتر است.

فیبروم ها انواع مختلفی دارد که به محل قرارگیری آن در رحم بستگی دارد. فیبروم داخل بدن، فیبروم دهانه رحم، فیبروم زیر استخوان، فیبروم زیر پوستی، فیبروم زیر جلدی از انواع فیبروم رحم می باشد.

فیبروم داخل بدن: این نوع فیبروم شایعترین نوع فیبروم است که در داخل دیواره عضلانی رحم ظاهر می شود و ممکن است داخل بدن بزرگ شوند و رحم را کشیده کنند.

فیبروم دهانه رحم: این تومورها در دهانه رحم رشد می کنند.

فیبروم زیر پوستی: این فیبروم در قسمت بیرونی رحم شکل گرفته که به آن سروز نیز می گویند و ممکن است به حدی بزرگ شود و باعث می شود رحم را از یک طرف بزرگ کند.

فیبروم زیر جلدی: این نوع تومورها در لایه میانی عضله یا میومتری رحم ایجاد میشود و تومورها زیر جلدی زیاد شایع نیستند.

علت فیبروم رحم چیست

فیبروم رحم علت اصلی آن تا کنون مشخص نشده است، اما عوامل های مختلفی می تواند در شکل گیری فیبروم ها تاثیر بگذارد.البته فیبروم در بیشتر موارد ارثی می باشد. برای تشخیص ارثی بودن فیبرون سعی کنید سابقه بیماری خانوادگی را بررسی کنید.

• هورمون استروژن و پروژسترون
• سابقه خانوادگی
• بارداری

علائم فیبروم رحم چیست

بیشتر افراد در صورت داشتن فیبروم رحم علائمی را مشاهده نمی کنند، البته علائم بستگی به تعداد تومورها، محل و اندازه آنها دارد. علائم آن شامل کمردرد، یبوست و خونریزی بیش از حد واژن که باعث ایجاد کم خونی می شوند.

اگر تومور کوچک باشد یا در دوران یائسگی باشد ممکن است هیچ علائمی را نشان ندهد و حتی ممکن است فیبروم ها در طول یائسگی منقبض شوند.این امر به این دلیل است که زنانی که در یائسگی هستند،افت سطح استروژن و پروژسترون را تجربه میکنند و این هورمون ها باعث رشد فیبروئید ها میشود.

زمانی که فیبروم ها بزرگ شوند، علائم افزایش وزن و تورم در پشت کمر می باشد که بروز هر یک از علائم به محل و بزرگی فیبروم دارد و در هر فرد ممکن است یک تا چند علائم بروز کند.

علائم فیبروم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خونریزی شدید بین یا در دوره های قاعدگی
• درد در لگن یا کمر
• گرفتگی قاعدگی
• افزایش مدت قاعدگی
• یبوست
• درد پشت یا درد پا
• افزایش ادرار
• بزرگ شدن شکم

روش تشخیص فیبروم رحم

برای تشخیص فیبروم ها پزشک متخصص معاینات لگنی را انجام می دهد که این معاینه بررسی وضعیت، اندازه و شکل رحم می باشد. بعد از آزمایشان لگنی متخصص برای تشخیص دقیق فیبروم درخواست آزمایشات بیشتری می کند.

سونوگرافی: برای تشخیص فیبروم رحم می توان با سونوگرافی انجام شود، این آزمایش با امواج صوتی با فرکانس بالا برای گرفتن تصاویر رحم می باشد. با این روش پزشک ساختار داخلی رحم را مشاهده می کند، اگر فیبروم وجود داشته باشد در این آزمایش قابل رویت است.

ام ار آی لگن:  برای اینکه از رحم، تخمدان و سایر اندام های لگن تصویر برداری شود از این آزمایش استفاده می شود.

هیستروسکوپی: هیستروسکوپی، که در آن یک تلسکوپ کوچک با یک دوربین در انتها برای بررسی داخل رحم استفاده می شود. در صورت لزوم، یک نمونه بیوپسی (بافت برداری) می تواند در همان زمان گرفته شود.

لاپاراسکوپی: لاپاراسکوپی یک لوله کوچک انعطاف پذیر می باشد که به داخل شکم وارد شده و برای بررسی فیبروم های خارج از رحم مورد استفاده قرار می گیرد.در این روش در صورت نیاز بیوپسی از لایه بیرونی رحم گرفته می شود، که نیاز به برش پوست می باشد.

روش درمان فیبروم رحم

پزشک متخصص زنان بر اساس سن بیمار، اندازه فیبروم ها و سلامت بیمار برنامه درمانی تهیه کرده و حتی ممکن است درمان ترکیبی باشد. روش های مختلفی برای فیبروم رحم وجود دارد که بر اساس نوع آن روش درمان مشخص می شود.

داروهای خانگی برای درمان فیبروم رحم

برخی از داروهای خانگی و درمان های طبیعی وجود دارد که می تواند تاثیر زیادی بر روی فیبروم ها داشته باشند. علاوه بر داروهای خانگی تغییر در رژیم غذایی می تواند کمک زیادی به درمان فیبرو کند.

سعی کنید در زمان درمان فیبروم از مصرف گوشت و غذاهای پر کالری خودداری کنید و جایگزین آن سبزیجات، چای سبز و انواع ماهی ها را در رژیم غذایی خود اضافه کنید. زنانی که با اضافه وزن و استرس روبرو هستند می توانند با کاهش وزن و استرس به درمان فیبروم کمک زیادی کنند.

داروهای درمان فیبروم رحم

برخی از داروها توسط پزشک برای تنظیم سطح هورمون تجویز می شود که با تنظیم هورمون ها باعث کوچک کردن فیبروم ها می شود.حتما داروها را بر اساس تجویز پزشک مصرف کنید.

داروی آگونیست هورمون آزاد کننده گنادوتروپین مانند لوپرولید باعث می شود سطح استروژن و پروژسترون کاهش یابد و قاعدگی متوقف شود و فیبروم ها شروع به کوچک شدن می کند.

آنتاگونیست های GnRH مانند گانیرلیکس استات و ستررولیکس استات (ستروتید) نیز به کوچک شدن فیبروم ها کمک می کنند. آنها با متوقف کردن بدن شما از تولید هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین کننده (LH) فعالیت می کنند.

داروهای ضد التهاب: این داروها شامل مفنامیک و ایبوپروفن هستند. داروهای ضد التهابی تولید پروستاگلاندین ها را کاهش می دهد که به طور معمول با پریودی سنگین همراه است. داروهای ضد التهابی مسکن نیز هستند. آنها باروری را تحت تاثیر قرار نمی دهند.

عمل جراحی فیبروم رحم

میومکتومی یا همان عمل جراحی فیبروم رحم برای از بین بردن رشد های بسیار بزرگ یا چندگانه ممکن است انجام شود. میومکتومی شکم شامل ایجاد برش بزرگ در شکم برای دسترسی به رحم و خارج کردن فیبروم می باشد. جراحی می تواند به روش لاپاروسکوپی انجام شود.

هیسترکتومی : حذف رحم در صورت بزرگ شدن فیبروئیدها یا در صورت خونریزی بیش از حد بیمار. هیسترکتومی می تواند از بروز فیبروم ها جلوگیری کند. اگر یک جراح تخمدان ها و لوله های فالوپ را بردارد، عوارض جانبی می تواند شامل کاهش میل جنسی و یائسگی باشد.

آمبولیزاسیون فیبروئید رحمی

قطع جریان خون باعث کوچک شدن فیبروم می شود. یک ماده شیمیایی از طریق یک کاتتر به یک رگ خونی در پا تزریق می شود که توسط اسکن اشعه ایکس هدایت می شود. این عمل علائم ۹۰ درصد بیماران را کاهش می دهد، اما برای زنان که هنوز مایل به باردار شدن هستند مناسب نیست.

غذاهای مضر برای فیبروم رحمی

بعضی از غذاها و رژیم های غذایی وجود دارد که برای فیبروم رحمی مضر میباشند. این غذاها شامل کربوهیدرات ها، غذاهای افزایش دهنده استروژن و غذاهای آمده هستند.

غذاهای قندی :غذاهای قندی و کربوهیدرات های ساده ممکن است فیبروم ها را بدتر کند. این غذاها سطح قند خون را افزایش میدهند. این باعث میشود بدن شما بیش از حد انسولین تولید کند و انسولین بیش از حد میتواند باعث افزایش وزن شود و بر رشد فیبروئید تاثیر میگذارد. شکر ، گلوکز ، دکستروز ، نان سفید ، برنج ماکارونی ، آرد ، نوشابه ، آب میوه، چیپس سیب زمینی از غذاهای قندی میباشد که فیبروم ها را بدتر میکند.

غذاهای افزایش دهنده استروژن: برخی از غذاها حاوی مواد طبیعی هستند که از استروژن موجود در بدن تقلید میکنند که فیتواستروژن ها هستند.برخی دیگر هورمون اضافه شده و یا بدن شما را به سمت استروژن بیشتر تحریک میکند.

برخی از این مواد غذایی هنگام مصرف در مقادیر کمی تا متوسط اثرات محافظتی دارند اما در اثر مصرف آن منجر به اثرات منفی سلامتی میشوند. بعضی از این غذاها شامل گوشت قرمز ، چربی های حیوانی ، الکل ، شکلات ، سویا ، شیر سویا ، توفو ، دانه کتان ، جوانه یونجه میباشد.